بررسی اثر آللوپاتی گندم وکلزا بر یکدیگر

چکیده آللوپاتی یکی از تنش های زیستی است که به عنوان یکی از دشواری های کشاورزی مطرح می باشد، ولی امروزه شواهد موجود بیانگر نقش مفید این پدیده در مدیریت علف های هرز در اکوسیستم های مختلف زراعی است .در بسیاری از تحقیقات ثابت شده است که تولید گندم (l. triticum aestivum) وقتی که این محصول به طور متناوب با گیاهانی غیر از غلات کشت شود، افزایش می یابد.کلزا (brassica napus l.) و گندم گیاهانی هستند که دارای آللوکمیکال های خاصی تحت عنوان ترکیبات فنلی می باشند. کلزا و گندم می توانند در تناوب با یکدیگر کشت شوند و از تراکم بیماری ها، آفات و علف های هرز بکاهند و باعث افزایش عملکرد دانه محصول شوند. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. ابتدا توان آللوپاتی عصاره آبی حاصل از برگ های دو رقم گندم falat و pishtaz بر جوانه زنی و رشد دو رقم کلزایpf و h403 در پتری دیش بررسی شد. سپس توان آللوپاتی دو رقم کلزا بر دو رقم گندم در پتری آزمایش شد. غلظت عصاره ها در پتری 0، 5، 10 و 15 درصد تنظیم شد و دانه رست های 7روزه مورد بررسی و آزمایش قرار گرفتند. نتایج آماری نشان داد که عصاره آبی هر دو رقم کلزا و گندم اثرات بازدارندگی برگیاه مورد آزمایش دارد. ترکیبات فنلی موجود در عصاره آبی باعث کاهش طول ریشه، طول ساقه، وزن تر و خشک دانه رست ها گردید. همچنین مقدار پرولین و قندهای احیاکننده در گیاهان هدف افزایش یافت که می تواند نشانگر واکنش گیاه به اثرات منفی ترکیبات فنلی موجود در عصاره باشد که برای حفظ تعادل اسمزی، این مواد در گیاه افزایش یافته است. در مرحله سوم، بقایای اندام های هوایی دو رقم کلزا با تراکم مختلف 0، 5، 10 و 15 درصد (w/w) در خاک قرار گرفت و بذرهای دو رقم گندم در آنها کاشته شد و بررسی های لازم بر گیاهان 21 روزه انجام شد. در آزمایش گلدانی اثرات منفی کمتری برگیاه هدف مشاهده شد که می تواند به دلیل کاهش مقدار ترکیبات فنلی در بقایای گیاهی، افزایش نفوذ آب به دلیل وجود بقایا یا افزایش مواد غذایی خاک باشد. در آزمایش گلدانی مقدار پروتئین کاهش و آنزیم پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز افزایش یافت که می تواند نشان دهنده ایجاد شرایط تنش زا بر اثر تشکیل ros در گیاه هدف باشد. کلمات کلیدی: آللوپاتی، گندم، کلزا، ترکیبات فنلی، پرولین، سوپر اکسید دیسموتاز، پراکسیداز